Thực ra với các package hiện tại thì gõ tiếng Việt trên LaTeX không khó lắm, vì gói ngôn ngữ babel hỗ trợ khá tốt vấn đề này. Tuy nhiên, gõ tiếng Nhật (hay Trung, Hàn, gọi chung là nhóm ngôn ngữ CJK) thì cần một số thủ thuật để việc nhập liệu của các bạn trở nên trơn tru hơn.
Gõ tiếng Việt trong LaTeX
Những ai mới sử dụng thì đều xài compiler mặc định là pdfLaTex, nên chúng ta chỉ cần quan tâm đến cách để gõ được tiếng Việt sử dụng pdfLaTeX thôi là được.
Nếu toàn bộ văn bản sẽ được gõ trong tiếng việt ta dùng gói vntex.
\documentclass{article}
\usepackage[utf8]{inputenc}
\usepackage{vntex}
\title{Hà Nội}
\author{Trần Quang Thanh}
\date{\today}
\begin{document}
\maketitle
\section{Tên gọi}
Trước khi có tên gọi như hiện nay, Hà Nội đã trải qua nhiều tên gọi khác nhau. Tên gọi “Hà Nội” bắt đầu được dùng làm địa danh ở Việt Nam từ năm Minh Mạng thứ 12 (năm 1831) khi có một tỉnh có tên là tỉnh Hà Nội được thành lập ở Bắc Thành.
\end{document}
Nếu văn bản có lẫn lộn nhiều ngôn ngữ khác nhau (trong đó có tiếng Việt), chúng ta nên dùng gói babel.
\documentclass{article}
\usepackage[vietnamese]{babel}
\begin{document}
Trước khi có tên gọi như hiện nay, Hà Nội đã trải qua nhiều tên gọi khác nhau. Tên gọi “Hà Nội” bắt đầu được dùng làm địa danh ở Việt Nam từ năm Minh Mạng thứ 12 (năm 1831) khi có một tỉnh có tên là tỉnh Hà Nội được thành lập ở Bắc Thành.
\end{document}
Thành quả
Gõ tiếng Nhật trong LaTeX
Gõ tiếng Nhật (hoặc tiếng Trung, tiếng Hàn) sẽ phức tạp hơn một xíu thôi.
Theo đó, chúng ta sẽ dùng package CJKutf8. Điểm khác so với việc gõ tiếng Việt là mỗi lần gõ một kí tự (hoặc 1 loạt các kí tự) thì các bạn phải nhét chúng vào môi trường CJK (\begin … \end). Ngoài môi trường CJK thì văn bản chỉ nhận kí tự Latin.
\documentclass{article}
\usepackage{CJKutf8}
\usepackage[T1]{fontenc}
\usepackage[japanese]{babel}
\usepackage{hyperref}
\title{\begin{CJK}{UTF8}{min}絵文字\end{CJK}}
\author{\begin{CJK}{UTF8}{min} 春香 清 \end{CJK}}
\date{\begin{CJK}{UTF8}{min} \today \end{CJK}}
\begin{document}
\maketitle
\begin{CJK}{UTF8}{min}
\section{概要} \label{section:1}
絵文字とは、文字の一部を1文字の絵(たとえば自動車や電車などのアイコン、グリフ)で表現し、表示できるようにしたものである。
\section{携帯電話の登場以前}
絵文字が文字コードに最初に含まれたのは1959年の日本の新聞社が記事交換用に使用したCO-59という6社協定新聞社用コード表で、「」の野球ボールの絵文字が最初である。
セクション\ref{section:1}では ...
\end{CJK}
\bigskip
Outside the environment Latin characters may be used.
\end{document}
Nếu toàn bộ văn bản trong tiếng Nhật thì bạn sẽ nhét toàn bộ nội dung vào môi trường CJK là được.
Chú ý là nếu muốn gõ ngày tháng theo format Nhật Bản thì các bạn cần load gói ngôn ngữ Japanese của babel và nhét những dòng tiếng Nhật đó vào môi trường CJK.
Thủ thuật
Việc mỗi lần muốn gõ tiếng Nhật lại phải gọi môi trường CJK ra khá là mất thời gian. Chúng ta có thể sử dụng chức năng \newcommand của LaTeX để làm ngắn nó lại.
(Ở bên dưới đã gói gọn lại thành \textjp{ … } )
\documentclass[11pt]{article}
\usepackage[T1]{fontenc}
\usepackage{CJKutf8}
\usepackage[japanese]{babel}
\newcommand\textjp[1]{%
\begin{CJK}{UTF8}{min}#1\end{CJK}}
\title{\textjp{絵文字}}
\author{\textjp{春香 清 }}
\date{\textjp{\today}}
\setcounter{tocdepth}{4} %set the depth of toc
\begin{document}
\textjp{
\maketitle
\tableofcontents
\bigskip
\section{概要}
絵文字とは、文字の一部を1文字の絵(たとえば自動車や電車などのアイコン、グリフ)で表現し、表示できるようにしたものである。
\section{携帯電話の登場以前}
絵文字が文字コードに最初に含まれたのは1959年の日本の新聞社が記事交換用に使用したCO-59という6社協定新聞社用コード表で、「」の野球ボールの絵文字が最初である。
\section{フィーチャー・フォン時代}
\subsection{概説}
当初は、絵文字は携帯電話・PHS事業者により仕様が異なる機種依存文字であった。
\subsection{他社宛て絵文字変換機能}
他社宛て絵文字変換機能とは、Eメール送信時にメールサーバーにおいて、機種依存文字である絵文字を、他社(他の携帯電話・PHS事業者)の似た絵文字に変換して、他社のメール受信者に送信できる機能である。
}
\bigskip
Outside the environment Latin characters may be used.
\end{document}
Thành quả
File .tex:
Tham khảo
Learn LaTeX (vietnamese), URL: https://www.learnlatex.org/vi/language-01
Korean characters in article title, TeXExchange, URL: https://tex.stackexchange.com/questions/193831/korean-characters-in-article-title
Japanese Tex Development Community, Guide to Japanese typesetting with LaTeX, URL: https://ctan.math.illinois.edu/macros/latex/contrib/babel-contrib/japanese/japanese.pdf
LaTeX入門, URL: https://ja.wikibooks.org/wiki/TeX/LaTeX%E5%85%A5%E9%96%80
Japanese, Overleaf, URL: https://www.overleaf.com/learn/latex/Japanese
LaTeX Macros, URL: https://en.wikibooks.org/wiki/LaTeX/Macros