Đối với những người yêu thích chữ Hán thì ngày 12 tháng 12 hằng năm có ý nghĩa rất lớn. Kể từ năm 1995 đến nay, ngày này đã được chọn để diễn ra lễ công bố chữ Kanji của năm, được bình chọn bởi những người đang sinh sống và làm việc tại Nhật Bản. Đây là chữ Kanji đại diện cho sự kiện nổi bật nhất trong năm đối với người dân Nhật Bản, và năm nay đó là chữ 税 (zei) nghĩa là “thuế”.

Trong tổng số 167 613 phiếu bầu, 8 679 (tức 5.18 %) là bầu cho chữ này. Tại sao năm nay 税 (zei ; mitsugi ) lại là chữ Hán nổi bật nhất của năm ? Lí do rất đơn giản: Vào ngày 1 tháng 4 năm nay, Chính phủ đã quyết định nâng thuế tiêu dùng lần đầu tiên trong 17 năm, từ 5% lên 8%. Chính phủ muốn tăng cường ngân sách dành cho chi tiêu phúc lợi xã hội, việc tăng thuế đã giáng một đòn mạnh vào ví tiền người dân Nhật Bản, tác động của việc tăng thuế đã đẩy tiêu dùng vào các mặt hàng gia dụng, xe hơi tăng lên trong ngắn hạn nhưng đến khi thuế tiêu dùng 8% đi vào hiệu lực, nó lại làm giảm sức mua của người tiêu dùng Nhật Bản. 2 quý tăng trưởng âm liên tiếp đã khiến Chính phủ của thủ tướng Shinzo Abe hoãn kế hoạch tăng thuế đợt 2 từ 8% lên 10% sang năm 2017.

Sư trụ trì Mori Seihan (trái) viết thư pháp chữ Hán của năm ( 税 ) tại chùa Kiyomizu-dera, Kyoto, Nhật Bản

Ở vị trí thứ 2 với 6 007 phiếu bầu là chữ “nhiệt” 熱 (netsu ; atsu-i) vừa mang nghĩa là “nóng”, vừa có nghĩa là “sốt”. Lí giải cho điều này là ở Nhật năm nay mùa hè rất nóng, kỉ lục nhiệt độ ngoài trời có hôm lên đến 38.8^OC ở thành phố Otsuki, vào những ngày tháng 7 cao điểm trung bình nhiệt độ của Nhật Bản là 35^OC và đã làm tổng cộng 11 người thiệt mạng do nắng nóng. Năm nay cũng xuất hiện lên dịch Ebola mang tính toàn cầu khiến rất nhiều người chết, và trong tiếng Nhật, đại dịch này được gọi là 「エボラ出血熱」(sốt xuất huyết Ebola).

Vị trí thứ 3 là chữ “hư” 嘘 (kyo; uso), nghĩa là “lời nói dối” liên quan đến những chuyện như Chính trị gia Ryutaro Nonomura gào khóc nức nở và liên tục đập bàn đầy phẫn uất khi đối mặt với những chỉ trích về lạm dụng công quỹ hôm 1/7 với nghi vấn dùng công quỹ để đi suối nước nóng 106 lần vào năm ngoái và cáo buộn sử dụng sai mục đích 3 triệu yên thuộc công quỹ; Vào tháng 4, Haruko Obokata, tác giả đứng đầu hai công trình nghiên cứu về tế bào gốc bị cáo buộc gian lận trong nghiên cứu, các bài viết của cô đăng trên tờ Nature đã bị thu hồi, vụ việc còn khiến giám sát của cô, ông Yoshiki Sasai tự tử vào tháng 8; hay chuyện về nhà soạn nhạc Mamoru Samuragochi bị cáo buộc giả điếc và thừa nhận trong suốt 18 năm qua đã phối hợp với giảng viên đại học Takashi Niigaki lừa dối công chúng và các nhà sản xuất.  Thành phố Hiroshima, từng trao danh hiệu Công dân danh dự cho Mamoru Samuragochi với Bản giao hưởng Hiroshima số 1 nhằm tưởng niệm những nạn nhân của vụ đánh bom nguyên tử xuống thành phố Hiroshima năm 1945, nay đã tước bỏ danh hiệu này của ông.

————————

Nguồn:

“The 2014 Kanji of the Year: “Zei” (Tax)“, nippon.com, December 12, 2014

“Thuế tiêu dùng gây lo lắng tại Nhật Bản” by Phương Võ, Người lao động, November 17, 2014

“Nắng nóng kỷ lục ở Nhật làm 11 người chết” by Hồng Hạnh, vnexpress, July 28, 2014

“Chính trị gia Nhật Bản gào khóc khi họp báo” by Anh Ngọc, vnexpress, July 3, 2014

“Nhật Bản chấn động vì nhà khoa học ‘đạo’ kết quả nghiên cứu” by Vũ Nguyên, vtc news, April 10, 2014

“Beethoven Nhật Bản’ xin lỗi vì thuê người viết nhạc 18 năm” by Hải Lan, vnexpress, March 7, 2014