Điểm lại một số bài blog posts nổi bật về kinh tế trên không gian mạng trong ngày.

• The Delta Variant: Macro Implications
• Ageing, and productivity in teams: Evidence from US court judges
• The Employment Release and Business Cycle Indicators

Bonus:

• US labour market recovery leaves considerable slack and rising long-term unemployment
• (R-bloggers) 10 Tips and Tricks for Data Scientists Vol.10

Chủng Delta: Nhìn từ vĩ mô

Tựa gốc: The Delta Variant: Macro Implications

Số liệu mới đây về 7 trong số các thị trường lớn nhất thế giới cho thấy chủng Delta đang chiếm phần lớn số ca nhiễm mới tại các nước này. Trong đó thì Anh, Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha chiếm phần lớn số ca mắc mới.

Một số chuyên gia cho rằng, với việc mùa hè đang đến và tiêm vắc-xin đang ngày càng được triển khai rộng rãi, có thể chủng Delta sẽ không quá đáng sợ như dự báo.

(1) Số liệu thống kê nên chuyển hướng tập trung từ số ca mắc mới sang số ca nhập viện. Bởi nó thể hiện tốt hơn bức tranh về sức tải của hệ thống y tế.

(3) Tại một số quốc gia/vùng lãnh thổ như Mỹ và Eurozone, về cơ bản, chủng Delta mới sẽ không gây ra qúa nhiều xáo trộn trong việc mở cửa lại các thị trường này.

Già hoá dân số và năng suất lao động của nhóm: Bằng chứng từ các thẩm phán tại Mỹ

Tựa gốc: Ageing, and productivity in teams: Evidence from US court judges

Một số bang của Mỹ đã quy định tuổi về hưu cho các thẩm phán trong bối cảnh già hoá khiến nhiều người trong số họ mất đi sự minh mẫn. Bài viết này nêu ra các luận điểm nhằm chứng minh cho việc, nhờ luật nghỉ hưu cho các thẩm phán mà năng suất của các hoạt động tố tụng đã tăng 25%. Tại Mỹ thì việc áp dụng luật nghỉ hưu cho các thẩm phán có thể coi là vi hiến bởi theo điều 3 khoảng 1 của Hiến pháp đã nêu rõ: “Các thẩm phán của Tòa án tối cao và các tòa án cấp dưới sẽ giữ chức vụ của mình suốt đời, nếu luôn luôn có hành vi chính đáng”.

Năm 2020 khi mà thẩm phán Ruth Ginsburg qua đời ở tuổi 87, người ta không khỏi không nghĩ đến tình trạng già hoá quá mức ở các thẩm phán. Có nhiều ghi chép cũng đã chỉ ra một số trường hợp các thẩm phán “lẫn”, suy giảm trí nhớ vẫn được “cầm búa”. Trước tình hình đó, nhiều bang ở Mỹ đã áp dụng luật nghỉ hưu bắt buộc dành cho các thẩm phán. Có khoảng 30 bang đã áp dụng tuổi nghỉ hưu 70, 72, 75 hay thậm chí 90 (Vermont). Họ kỳ vọng luật này sẽ thanh lọc các thẩm phán có dấu hiệu của bệnh lẫn.

Tuy nhiên, luật này cũng có thể sẽ loại bỏ một cách đáng tiếc những thẩm phán tuy già nhưng vẫn còn tỉnh táo và nhiều kinh nghiệm. Tại Toà án tối cao, giả sử nếu áp dụng nghỉ hưu bắt buộc ở tuổi 70 thì các thẩm phán Alito (71), Thomas (72) và Breyer (82) đã “được” nghỉ từ lâu rồi. Nhiều nghiên cứu có chỉ ra rằng, những thẩm phán già sẽ có nhiều kinh nghiệm và quen thuộc với luật pháp hơn. Họ lí luận rằng lợi ích của việc giữ lại các thẩm phán cao tuổi như vậy về tổng thể sẽ cao hơn so với việc cho họ thôi việc (sau một chừng mực tuổi nào đó).

Để xem luận điểm nào đúng, chúng ta cần bằng chứng. Nhờ có các số liệu thực chứng cụ thể, hai nhà nghiên cứu Ash và MacLeod (2020), đã so sánh sự khác nhau trong năng suất lao động của ngành tư pháp, trước và sau khi luật nghỉ hưu bắt buộc được ban hành tại 14 bang trong khoảng thời gian từ 1947 đến 1994. Năng suất lao động đươc tính theo khối lượng công việc được giải quyết và những yếu tố luật pháp khác ảnh hưởng lên công việc đó.

Theo như kết quả nghiên cứu thì những đạo luật này đã giúp tăng năng suất lao động của các cônv việc toà án thêm 25%. Bằng chứng này được ủng hộ thêm bởi một số liệu khác dưới đây nhằm đo lường hiệu quả làm việc của các thẩm phán theo độ tuổi. Mặc dù năng suất lao động của các thẩm phán tăng dần khi họ có nhiều kinh nghiệm hơn, kể từ tuổi 50 trở đi, cứ mỗi năm già đi thì năng suất lao động lại giảm đi khoảng 1%. Do đó, năng suất lao động được cải thiện bằng cách thay thế những thẩm phán già, kém năng suất bằng những người trẻ hơn.

Để xâu chuỗi hai dữ kiện này, các tác giả đã dựa vào việc cải cách về tuổi nghỉ hưu sẽ làm giảm tuổi trung bình của những thẩm phán cao tuổi nhất xuống còn 5 tuổi. Nhân con số đó với số liệu ước tính (predicted) về năng suất lao động, ta kỳ vọng cao nhất khoảng 8% lợi ích trực tiếp tăng thêm từ luật nghỉ hưu. Tuy nhiên, con số thực tế quan sát được là 25%, tức là nhiều hơn gấp khoảng 3 lần. Điều đó hàm ý rằng, việc giữ các thẩm phán quá cao tuổi có thể gây ra “team effect” (tạm dịch là ảnh hưởng nhóm), nghĩa là họ còn gián tiếp ảnh hưởng đến các hoạt động tố tụng chung nữa.

Số liệu thất nghiệp và các chỉ số biểu thị Chu kỳ kinh tế (Business Cycle)

Tựa gốc: The Employment Release and Business Cycle Indicators

850K là con số nổi bât trên các trang báo hôm nay. Theo đó, Mỹ ghi nhận con số việc làm mới tăng thêm trong tháng 6 là 850,000. Mặc dù đây là dấu hiệu tích cực, nhưng cần nhớ rằng nó vẫn thấp hơn khoảng 4.4% so với mức đỉnh “tiền-Covid”.

Sự phục hồi của thị trường lao động cũng thể hiện sự phân hoá nhất định.

Biểu đồ trên cho thấy số lượng công việc tăng lên chủ yếu nằm trong nhóm ngành dịch vụ lưu trú và ăn uống, trong khi đó ngành sản xuất không có nhiều chuyển biến đáng kể.