Bài viết nói về trải nghiệm khi ghé thăm một quán ăn “bình dân” tại Nhật Bản (chứ không phải những nhà hàng sang trọng). Thông qua bài viết, ta có thể thấy sự tuyệt vời trong cung cách phục vụ các thực khách nói riêng và văn hóa customer service nói chung tại Nhật Bản.

(xem thêm Quy trình tiếp khách ở nhà hàng Nhật Bản)

Khi bước vào quán ăn, lời đầu tiên bạn sẽ nhận được là いらっしゃいませ (irasshaimase). Đây là câu nói rất phổ biến dù bạn bước vào quán ăn, siêu thị hay các cửa hàng tiện lợi. Khi nghe  いらっしゃいませ thì không cần phải chào lại.

Tùy mục đích, sau khi nhân viên phục vụ chào bạn, bạn có thể trả lời lại bằng cách nói xem hôm nay bạn muốn ăn bàn bao nhiêu người. Ví dụ bàn một thì sẽ là 一人です (hitori desu) hay 2 người thì sẽ là 二人です (futari desu). Ngoài ra, nếu không nói số người, nhân viên phục vụ sẽ có thể hỏi bạn câu 何名様ですか (nanmeisamadesuka) nhằm biết được bạn đi ăn cùng bao nhiêu người.

Sau đó, bạn sẽ được mời đến bàn ăn của mình bằng câu nói  こちらへどうぞ (kochirae douzo).

---

Thông thường trong menu sẽ có thêm mục お子様 (okosama) dành cho đối tượng trẻ em. Phần menu này được làm rất nổi bật, với nhiều màu sắc và chữ cái vui nhộn. Thông thường dành cho trẻ em là các suất ăn bentou, được bài trí như hình máy bay, tàu điện,… Cha mẹ dẫn con cái đi ăn có thể order phần này cho nhanh.

Ngoài ra, nếu như menu thực đơn có quá nhiều chữ Hán mà bạn không đọc được, bạn có thể yêu cầu thêm một menu thay thế bằng tiếng Anh, 英語のメニューがありますか (eigono menyu ga arimasuka).

Sau khi ổn định chỗ ngồi, bạn sẽ được phục vụ trước một cốc nước lọc hoặc trà. Một điều hay ở Nhật Bản đó là sau khi bạn nhận được cốc nước đó, nhân viên sẽ hỏi thêm bạn có muốn uống gì không, お飲み物は (onomimonowa?), ý họ muốn hỏi là bạn muốn dùng bia, coca hay cà-phê gì không. Để trả lời, bạn sẽ nói tên đồ uống + おねがいします, ví dụ bạn muốn gọi bia thì sẽ trả lời là ビールおねがいします (bi-ru onegaishimasu). Nếu không muốn uống gì thêm, hãy nói いいえ、けっこうです (iie, kekkoudesu).

Nhân viên phục vụ sẽ đợi bạn chọn món ăn trong menu. Nếu sau vài phút, nhân viên sẽ hỏi lại bạn ご注文は (gochuumonwa) hoặc ご注文はお決まりですか (gochuumonwa okimaridesuka). Nếu quán đang đông khách, nhân viên có thể sẽ bỏ đi chỗ khác khi bạn đang xem menu, sau khi chọn xong bạn hãy hét to すみません (sumimasen) để gọi nhận viên phục vụ.

---

Một menu thông thường được chia ra 4 phần:

前菜ぜんさい : khai vị
メイン : món chính
デザート : tráng miệng

飲み物 : đồ uống

Một vài nơi sẽ có thêm cái gọi là “Món đặc biệt trong ngày”, bạn có thể hỏi nhân viên phục vụ 日替わりは何ですか (higawariwa nandesuka) hoặc 定食は何ですか (teishokuwa nandesuka). Nếu vẫn chưa quyết định mà không muốn làm phiền, bạn có thể bảo nhân viên もう少し時間をいただけますか (mousukoshi jikanwo itadakemasuka) – “cho tôi thêm một chút thời gian được không?” hoặc お勧めは何ですか (osusumewa nandesuka), để hỏi nhân viên xem họ có muốn recommend món gì không. Nên nhớ rằng các món ăn được recommend là những món ăn phổ biến nhất chứ không phải món ăn ngon nhất. Tuy nhiên, thông thường các món ăn đó sẽ hết rất nhanh, đặc biệt là với các quán ăn có các món tủ làm nên tên tuổi của mình nên bạn hãy để ý thời gian. Khi hết một món nào đó, nhân viên sẽ trả lời bạn là tên món ăn + は売り切れてしまいました.

---

Cuối cùng, sau khi ăn uống no say, bạn sẽ nói お勘定お願いします (okanjou onegaishimasu) để xin hóa đơn tính tiền. Thông thường, người Nhật sẽ thanh toán riêng tiền khi ăn nhóm 別々にお願いします (betsubetsuni onegaishimasu), có nghĩa là ai ăn món gì trả tiền món đó. Nếu muốn hỏi món ăn của mình hết bao nhiêu, hãy dùng câu 私のはいくらですか (watashinowa ikuradesuka). 

Nhân viên sẽ sau đó sẽ đưa phiếu thanh toán và cảm ơn bạn. Nếu có tiền thừa, họ sẽ nói おつりでございます (otsuri degozaimasu). 

---

Đừng quên trước khi ra về hãy nói ごちそうさまでした (gochisousamadeshita) – “cảm ơn về bữa ăn” hoặc おいしかったです (oishikattadesu) – “bữa ăn rất ngon” để gửi lời cảm ơn đến quán ăn và nhân viên phục vụ nhé 🙂

—

Nguồn:

“The language of eating local“, by Matthew Coslett, Gaijin Blog, June 22, 2015

“Quy trình tiếp khách ở nhà hàng Nhật Bản“, by Nippon Kiyoshi, September 16, 2014