Theo số liệu công bố vào ngày 17 – 11 của chính phủ Nhật Bản, GDP quý 3/2014 của nước này suy giảm 1,6% so với cùng kỳ năm ngoái, do các công ty cắt giảm hàng tồn kho và chi tiêu đầu tư. Trong khi đó, giới phân tích dự báo nền kinh tế Nhật Bản sẽ phục hồi nhẹ sau khi giảm mạnh trong quý trước đó. Vì vậy, họ rất ngạc nhiên khi nền kinh tế Nhật Bản tiếp tục sụt giảm một lần nữa. Trước đó trong quý 2/2014, kinh tế Nhật Bản cũng đã giảm 7,3% – mức giảm cao nhất kể từ thảm họa động đất và sóng thần hồi tháng 3/2011. GDP suy giảm hai quý liên tiếp đồng nghĩa với việc nền kinh tế Nhật Bản đã rơi vào suy thoái kỹ thuật

Chi tiêu cá nhân chỉ tăng 0,4% so với quý trước, thấp hơn nhiều so với kỳ vọng tăng 0,8% của các nhà kinh tế, vốn đầu tư của các công ty đã giảm 0,2% và đầu tư vào nhà ở giảm 6,7% so với quý trước. Mặc dù chưa có sự gia tăng rõ nét, song chi tiêu cá nhân đang dần được cải thiện, vấn đề đáng lo ngại hiện nay là các doanh nghiệp Nhật Bản đang có xu hướng cắt giảm vốn đầu tư,  cắt giảm sản xuất để giảm lượng hàng tồn kho. Thêm vào đó, đầu tư vào nhà ở vẫn chưa phục hồi mạnh mẽ.

Trước tình hình kinh tế khó khăn và rơi vào suy thoái, ngày 18/11/2014 thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã chính thức khẳng định hoãn kế hoạch tăng thuế tiêu dùng lên 10% từ tháng 10/2015 sang tháng 4/2017, đồng thời tuyên bố giải tán Hạ viện vào ngày 21/11 để tổ chức bầu cử sớm. Theo kế hoạch, chiến dịch tranh cử sẽ được bắt đầu vào ngày 2/12/2014 và cuộc bầu cử chính thức sẽ diễn ra vào ngày 14/12/2014. Đây là hai vấn đề đang thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận Nhật Bản tại thời điểm này và mang tính quyết định đến đường lối phát triển của nước này trong thời gian tới. Trong bối cảnh các đảng đối lập còn chưa đủ mạnh và chia rẽ nội bộ, đây rõ ràng là một động thái chính trị khôn ngoan của Thủ tướng Abe. Mục đích chính của động thái này là vì Chính quyền Abe muốn tranh thủ thêm sự ủng hộ của cử tri đối với kế hoạch hoãn tăng thuế lần hai thêm 18 tháng để cứu vãn chính sách Abenomics. Ở thời điểm hiện nay, tỷ lệ ủng hộ LDP vẫn lớn hơn nhiều so với phe đối lập, và khả năng LDP chiến thắng trong cuộc bầu cử sắp tới để duy trì đa số tại hạ viện là rất lớn.

Cũng để hỗ trợ nền kinh tế, tại cuộc họp trong hai ngày 18-19/11, Ngân hàng trung ương Nhật Bản (BOJ) quyết định tiếp tục thực hiện chính sách tiền tệ siêu nới lỏng, đồng thời gia tăng mua tài sản của các ngân hàng để tăng nguồn cung tiền và đưa lạm phát lên 2% trong tài khóa 2015.
BOJ vẫn giữ nhận định nền kinh tế sẽ tiếp tục xu hướng phục hồi nhẹ trong quý cuối năm nay và trong năm tới khi lợi nhuận doanh nghiệp đạt mức cao và tình hình việc làm cũng như thu nhập được đảm bảo hơn. Trong khi đó, Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) đã cắt giảm dự báo tăng trưởng của kinh tế Nhật Bản trong năm 2014 và năm 2015 xuống dưới 1% do chi tiêu cá nhân chậm chạp.

Vừa mới đây, IMF đã hạ dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu. Nhật Bản là nước bị hạ mạnh nhất, với tăng trưởng năm nay chỉ vào khoảng 0,9%. IMF cho biết đây sự phản ánh tác động của việc nâng thuế tiêu dùng, từ 5% lên 8%, hồi tháng 4.

dự báo tăng trưởng GDP Nhật Bản quý tiếp theo

Trang tradingeconomics cũng đã dự báo chỉ số tăng trưởng GDP của Nhật Bản sẽ giảm 1.29 % trong Quý 4 năm 2014 ( so với mức giảm 0.4 % ở Quý 3). Năm 2015 cũng được dự báo là một năm ảm đạm của nền kinh tế với mức tăng trưởng GDP tiếp tục giảm 1.17 %. Trong dài hạn, tradingeconomics cũng dự báo khả năng xu hướng sụt giảm tăng trưởng GDP ở mức 1.08 % liên tiếp trong các năm 2020, 2030 và 2050.

———————————————–

Nguồn:

“Kinh tế Nhật Bản tháng 11 năm 2014“, by Minh Nguyệt, Trung tâm Nghiên cứu Nhật Bản – Viện nghiên cứu Đông Bắc Á, November 22, 2014

“Japan GDP Growth Rate Forecast“, tradingeconomics